İçerik

• Domuzlar Körfezi: Başkan Kennedy ve Soğuk Savaş
• Domuzlar Körfezi: Plan
• Domuzlar Körfezi: İstila
• Domuzlar Körfezi: Sonrası

1 Ocak 1959'da Fidel Castro (1926-2019) adlı genç bir Küba milliyetçisi, gerilla ordusunu Havana'ya sürdü ve ülkenin Amerikan destekli başkanı General Fulgencio Batista'yı (1901-1973) devirdi. Sonraki iki yıl boyunca, ABD Dışişleri Bakanlığı ve Merkezi İstihbarat Ajansı (CIA) yetkilileri, Castro’yu iktidardan çekmeye çalıştı. Sonunda, Nisan 1961'de, CIA liderlerinin kesin grev olduğuna inandığı şeyi başlattı: Castro devraldığında evlerinden kaçan 1.400 Amerikan tarafından eğitilmiş Kübalı'nın Küba'yı işgal etmesi. Bununla birlikte, istila iyi gitmedi: İşgalciler Castro’nun birlikleri tarafından çok fazla sayıldılar ve 24 saatten az süren savaşın ardından teslim oldular.

Domuzlar Körfezi: Başkan Kennedy ve Soğuk Savaş

Birçok Kübalı, Fidel Castro’nun 1959’da diktatör devlet başkanı Fulgencio Batista’yı devirmesini memnuniyetle karşıladı, ancak adadaki yeni düzen, ABD’den 100 mil ötede Amerikalı yetkilileri tedirgin etti. Batista yozlaşmış ve baskıcı bir diktatördü, ancak Amerikan yanlısı olarak kabul edildi ve ABD şirketlerinin müttefikiydi. O zamanlar, Amerikan şirketleri ve varlıklı bireyler, Küba’nın şeker tarlalarının neredeyse yarısına ve sığır çiftliği, maden ocağı ve kamu kuruluşlarının çoğunluğuna sahipti. Batista operasyonlarını kısıtlamak için çok az şey yaptı. Ayrıca güvenilir bir şekilde anti-komünistti. Buna karşılık Castro, Amerikalıların Küba'daki işlerine ve çıkarlarına yönelik yaklaşımlarını onaylamadı. Kübalıların milletlerini daha fazla kontrol altına almaları gerektiğine inanıyordu. “Küba Sí, Yanquis No” en popüler sloganlarından biri oldu.

Biliyor musun? Castro’nun rejimi, Amerika’nın gizli ajanlarının suikastlara uğramaya çalıştığı çıkarları için böyle bir tehdit olarak kabul edildi.

Neredeyse iktidara geldiğinde, Castro adadaki Amerikan etkisini azaltmak için adımlar attı. Şeker ve madencilik gibi Amerikan egemen endüstrileri kamulaştırdı, toprak reformu planları hazırladı ve diğer Latin Amerika hükümetlerini daha fazla özerklikle hareket etmeye çağırdı. Buna cevaben, 1960’ın başlarında Başkan Eisenhower CIA’i Miami’de yaşayan 1.400 Küba sürgününü işe almaya ve onları Castro’yu devirmeleri için eğitmeye başladı.

Mayıs 1960'da Castro Sovyetler Birliği ile diplomatik ilişkiler kurdu ve ABD Küba şekerinin ithalatını yasaklayarak yanıt verdi. Küba ekonomisinin ABD’ye yapılan şeker ihracatını düşürmesini engellemek için ülkenin toplamının yüzde 80’inden oluşuyordu, SSCB şeker almayı kabul etti.

1961 Ocak'ında, ABD hükümeti Küba ile diplomatik ilişkilerini kesti ve işgal için hazırlıklarını hızlandırdı. Amerikan Dışişleri Bakanı John F. Kennedy'nin bazı Dışişleri Bakanlığı ve diğer danışmanları, Castro'nun Amerika'ya gerçek bir tehdit oluşturmadığını ileri sürdü, ancak yeni cumhurbaşkanı, Küba liderinin görevden alınmasının ustalaşmasının Rusya, Çin ve Amerikalılara ciddi olduğunu göstereceğine inanıyordu. Soğuk Savaş kazanma hakkında.

Domuzlar Körfezi: Plan

Kennedy, Küba sürgünlerinin bir gerilla ordusunu eğitmek ve donatmak için Eisenhower’ın CIA kampanyasını devralmıştı, ancak planın bilgeliği hakkında bazı şüpheleri vardı. İstediği son şeyin, Küba’daki Amerikan ordusunun “doğrudan ve açık” müdahalesi olduğunu söyledi: Sovyetler bunu muhtemelen bir savaş eylemi olarak görecek ve misilleme yapabilirdi. Bununla birlikte, CIA memurları, ABD işgaline dahil olmalarını bir sır olarak tutabileceklerini ve herkesin plana göre gitmesi halinde kampanyanın adada Castro karşıtı bir ayaklanmaya yol açacağını söyledi.

Domuzlar Körfezi: İstila

Planın ilk kısmı Castro’nun küçük hava kuvvetlerini imha ederek ordusunun işgalcilere direnmesini imkansız hale getirmekti. 15 Nisan 1961'de, bir grup Kübalı sürgün, Nikaragua'dan Amerikan B-26 bombardıman uçakları filosunda, çalınan Küba uçaklarına benzemek üzere boyandı ve Küba hava limanlarına karşı bir saldırı düzenledi. Ancak, Castro ve danışmanlarının baskın hakkında bilgi sahibi olduğu ve uçaklarını zararsız hale getirdiği ortaya çıktı. Sinirli, Kennedy, CIA’nin vaat ettiği planın “hem gizli hem de başarılı” olacağını, aslında “gizli olmayan ve başarılı olamayacak kadar küçük” olabileceğinden şüphelenmeye başladı.

Ancak frene basmak için çok geçti. 17 Nisan’da, Küba’nın sürgün tugayına istila etmeye, adanın güney kıyısında, Domuzlar Körfezi olarak bilinen yalıtılmış bir noktada işgal başladı. Neredeyse hemen, işgal bir felaketti. CIA mümkün olduğu kadar uzun süre sır olarak kalmasını istemişti, ancak operasyonun her detayını Küba'da dinleyenlere yayın yapan sahilde bir radyo istasyonu (ajansın keşif ekibinin tespit edemedi). Beklenmedik mercan resifleri, kıyıya çekilirken sürgünlerin bazı gemilerini batırdı. Yedek paraşütçüler yanlış yere indi. Çok geçmeden, Castro’nun birlikleri işgalcileri sahile asmıştı ve sürgünler bir günden az süren savaştan sonra teslim olmuştu; 114 kişi öldü ve 1100'den fazla kişi esir alındı.

Domuzlar Körfezi: Sonrası

Birçok tarihçiye göre, CIA ve Küba’nın sürgün tugayları, Başkan Kennedy’nin sonunda Amerikan ordusunun Küba’ya kendi adına müdahale etmesine izin vereceğine inanıyordu. Ancak, başkan kararlıydı: “Küba'yı komünistlere bırakmak istemediği” sürece, III. Dünya Savaşı'nda sona erebilecek bir kavgaya başlamayacağını söyledi. Castro’yu devirmek için gösterdiği çabalar hiçbir zaman 1961’de işaretlemedi, casusluk ve sabotaj kampanyası olan Mongoose Operasyonu’nu onayladı; 1962'de Küba füze krizi Amerikan-Küba-Sovyet gerilimlerini daha da alevlendirdi.